Diageo Türkiye Genel Müdürü Bahar Uçanlar Sahte İçki İle İlgili Rakkamları Açıkladı
Diageo Türkiye Genel Müdürü Bahar Uçanlar, sahte içkinin kaynağını rakamlarla açıkladı. Uçanlar, “Resmi rakamlara göre 2023’te piyasaya 9.7 milyon litre etil alkol satıldı. Sayıştay’a göre aynı yıl tıbbi olarak ihtiyaç duyulan etil alkol miktarı sadece 1.5 milyon litre” dedi.
Bahar Uçanlar, Diageo’nun Türkiye Genel Müdürü olarak göreve gelen ilk kadın olarak Türkiye’deki alkollü içki pazarını, sahte içki olaylarını, tüketim alışkanlıklarındaki değişimi ve Diageo içinde Türkiye’nin durumunu detaylı bir şekilde aktardı.
Uçanlar, Gazete Oksijen’e yaptığı açıklamada, “Resmi rakamlara göre 2023’te piyasaya 9.7 milyon litre etil alkol satıldı. Sayıştay’a göre aynı yıl tıbbi olarak ihtiyaç duyulan etil alkol miktarı sadece 1.5 milyon litre. Yaklaşık 8 milyon litre etil alkolün akıbeti meçhul. 2023’te kayıtdışı içki pazarı ise 8 ila 14 milyon litre arasında. Bu yıl çok konuşuldu ancak her yıl benzer rakamlarda sahte içki kaynaklı ölümler yaşanıyor. Üstelik yılda 9 milyar liraya kadar varan vergi kaybı da söz konusu” ifadelerini kullandı.
Uçanlar, “Alkollü içki satışları artıyor mu? Son Türkiye verileri nasıl?” sorularına yanıt verirken, “Türkiye’de yetişkinlerin yüzde 46’sı hayatında en az bir kez alkol tüketmiş, yüzde 29’u TBA (toplam alkollü içecekler) kullanıcısı. Bu oran 5 yıl önce yüzde 27 idi. Türkiye’de toplam içki arzı 1.3 milyar litreden bahsediyoruz ve bu rakam 1.4 milyar litreye doğru artıyor” şeklinde konuştu.
Brezilya’dan Sonra Türkiye’de En Hızlı Büyüme
Uçanlar, “Avrupa ve dünyada ortalama net satışlar yüzde 1 artıyor” diyerek devam etti ve şunları ekledi: “Diageo Türkiye net satışları, fiyat artışlarının etkisiyle yüzde 20 arttı. Brezilya’dan sonra dünyada en hızlı büyüme Türkiye’de gerçekleşti. Türkiye’de en çok satış yapılan viski markamız yüzde 22 artış sağladı. Son 4 yıldır Türkiye’de çift haneli büyüme devam ediyor ve rakı kategorisinde lider konumdayız. Rakı kategorisinin en büyük iki markasına sahibiz.”
Enflasyon Etkisi
Enflasyonun alkollü içkilere olan etkilerinden bahseden Uçanlar, “Enflasyon her kategoriyi aynı şekilde etkilemedi. Örneğin viski, hem kurun düşük kalması hem de arpa fiyatlarının artmaması nedeniyle fiyatlarıyla avantajlı oldu. Rakı ve votka gibi üzüm menşeli ürünlerde ise durum farklı. Özellikle üzüm fiyatlarındaki artışlar nedeniyle maliyetler yükseldi. Viski satışları son yıllarda büyük bir artış gösterdi ve AB ile uyum sürecinde viski ve rakıda alkol derecesine bağlı ÖTV oranları eşitlendi. Rakıdaki alkol oranı genellikle yüzde 45, viskide ise yüzde 40. Aradaki fark yüzde 5” açıklamalarında bulundu.
Sahte İçkiler ve Vergi Kayıpları
Uçanlar, son dönemde artan sahte içki olayları hakkında şunları söyledi: “Fiyatların yükselmesi ve alım gücünün azalması sahte üreticilerin işine yarıyor. Bu durum devlet gelirini azaltırken, üretici, tüketici ve çiftçi zarar görüyor. TADB verilerine göre 2023 yılında piyasaya sürülen tarımsal kökenli ambalajlı etil alkol miktarı 9.7 milyon litreydi. Bu miktarın büyük bir kısmı kaçak içki üretiminde kullanılıyor. Aynı dönemde tıbbi ihtiyaç miktarı ise sadece 1.5 milyon litre civarındaydı ve kaçak olarak kullanılan yaklaşık 8 milyon litre etil alkolün akıbeti tam olarak bilinmiyor. Kayıtdışı alkollü içki pazarının 8-14 milyon litre arasında olabileceği tahmin ediliyor ve bu durumun vergi kaybı 9 milyar TL’nin üzerine çıkabilir.”
Uçanlar, “2011-2012’de 2 milyon litre olan viski satışı bugün 32 milyon litreye ulaştı. Vergilerin yüksek olması ve fiyatların artması, dolayısıyla kayıtdışı üretimin devam etmesine yol açıyor. Bu durumda tüketiciye ve devlete zarar veriyor” şeklinde konuştu.
